Page 8 - Wiedza o społeczeństwie. Atlas

14 Prawa człowieka i ich ochrona

Geneza praw człowieka

Cechy praw człowieka Generacje praw człowieka
Grenlandia

POWSZECHNE PRZYRODZONE NIEZBYWALNE PRAWA POLITYCZNE I OBYWATELSKIE
S Z W E C J A
(fundamentalne)
I GENERACJA ST. ZJ. ISLANDIA N O R W E G I A F I N LANDIA
przysługują nabywane nie można się ich zrzec R O S J A
wszystkim ludziom przez urodzenie WLK. DANIA
PRAWA SPOŁECZNE, GOSPODARCZE K A N A D A IRLANDIA BRYTANIA BIAŁORUŚ
I KULTURALNE II GENERACJA FRANCJA NIEMCY POLSKA UKRAINA KAZACHSTAN
NIENARUSZALNE NATURALNE NIEPODZIELNE S T ANY WŁOCHY RUMUNIA MONGOLIA A
ZJEDNOCZONE HISZPANIA GRECJA TURCJA KOREA PN. N I
państwo, ani nikt inny istnieją niezależnie wszystkie prawa PRAWA SOLIDARNOŚCIOWE SYRIA AFGANISTAN C H I N Y KOREA PD. J A P O
nie może od ich potwierdzenia posiadamy jednocześnie (rozwojowe) MAROKO IRAK IRAN
pozbawić tych praw przez władzę państwową III GENERACJA ALGIERIA LIBIA EGIPT PAKISTAN NEPAL
MAURETANIA ARABIA INDIE BANGLADESZ
SAUDYJSKA
MJANMA
K U B A
DOMINIKANA O M AN
HAITI MALI NIGER CZAD (BIRMA)
M E K S Y K
GWATEMALA HONDURAS SENEGAL SUDAN JEMEN TAJLANDIA WIETNAM
System ochrony praw człowieka SALWADOR NIKARAGUA WENEZUELA GWINEA GHANA NIGERIA KAMERUN ŚRODKOWO- ETIOPIA SRI LANKA FILIP INY
REP.
KOSTARYKA
PANAMA
KOLUMBIA LIBERIA AFRYKAŃSKA UGANDA S O M A L I A M A L E Z J A
System ochrony praw człowieka Regionalne systemy ochrony praw człowieka na świecie Łamanie i przestrzeganie praw człowieka EKWADOR K ONGO DEM. REP. KENIA INDONEZJA PAPUA-
na świecie w 2018 r.* P BRAZYLIA KONGA TANZANIA -NOWA GWINEA
E
ANGOLA
R
ZEWNĘTRZNY państwa, w których U Z A M B I A
nie przestrzega się praw człowieka BOLIWIA ZIMBABWE M O Z A M B I K MADAGASKAR
państwa, w których PARAGWAJ BOTSWANA
UNIWERSALNY REGIONALNY zagrożone są prawa człowieka E A NAMIBIA ESWATINI AUSTRALIA
państwa, w których N LESOTHO
w zasadzie przestrzega się praw człowieka L Y URUGWAJ REP. PD.
AFRYKI
ONZ Europejski państwa, w których I N T NOWA
w pełni przestrzega się praw człowieka
np. Rada Praw Człowieka, H E ZELANDIA
Międzynarodowy Trybunał brak danych R G Kryteria, brane pod uwagę przy tworzeniu klasyfikacji państw łamiących prawa człowieka:
• czynniki demograficzne
• czynniki socjalne
Karny, Wysoki komisarz C A
Narodów Zjednoczonych Amerykański * wg The Fund For Peace, 2018 r. • uchodźctwo i przesiedlenia wewnętrzne • czynniki polityczne
do spraw Praw Człowieka • dyskryminacja grup społecznych • czynniki ekonomiczne
• emigracja intelektualistów, specjalistów i dysydentów
wg The Fund For Peace
Afrykański system
amerykański
system
Arabski afrykański
system
europejski
system
WEWNĘTRZNY arabski
(wewnątrzkrajowy) Grenlandia
• prawa zawarte w konstytucji
S Z W E C J A
• normy prawa karnego, administracyjnego, cywilnego ST. ZJ. ISLANDIA N O R W E G I A F I N LANDIA
• instytucje rządowe (np. Rzecznik Praw Obywatelskich) R O S J A
WLK. DANIA
K A N A D A IRLANDIA BRYTANIA BIAŁORUŚ
POZARZĄDOWY FRANCJA NIEMCY POLSKA UKRAINA KAZACHSTAN
Non-governmental organizations (NGOs) RUMUNIA MONGOLIA
Organizacja Unia Rada Europy Liga S T ANY WŁOCHY A
Państw Amerykańskich Afrykańska Państw Arabskich ZJEDNOCZON E* HISZPANIA GRECJA TURCJA KOREA PN. N I
SYRIA AFGANISTAN C H I N Y KOREA PD. J A P O
MAROKO IRAK IRAN PAKISTAN
Organizacje ochrony praw człowieka M E K S Y K Zachodnia ALGIERIA LIBIA EGIPT ARABIA NEPAL
Sahara
BANGLADESZ
W Polsce ostatnią karę śmierci K U B A DOMINIKANA MAURETANIA SAUDYJSKA O M AN INDIE MJANMA Tajwan
HAITI
wykonano w 1988 r. Zniosła ją GWATEMALA HONDURAS MALI NIGER CZAD JEMEN (BIRMA) WIETNAM
TAJLANDIA
nowelizacja kodeksu karnego z 1997 r. SALWADOR NIKARAGUA SENEGAL SUDAN
KOSTARYKA GWINEA NIGERIA REP. FI LIPINY
PANAMA WENEZUELA LIBERIA GHANA KAMERUN ŚRODKOWO- ETIOPIA S O M A L I A SRI LANKA
Międzynarodowy Ruch Czerwonego Krzyża Amnesty Międzynarodowa organizacja pozarzą- KOLUMBIA AFRYKAŃSKA UGANDA M A L E Z J A
i Czerwonego Półksiężyca International dowa, utworzona w 1961 roku. Jej ce- EKWADOR K ONGO DEM. REP. KENIA INDONEZJA PAPUA-
lem jest niesienie pomocy więzionym za Kara śmierci na świecie w 2017 r. P BRAZYLIA KONGA TANZANIA -NOWA GWINEA
przekonania polityczne i religijne oraz ich E ANGOLA
rodzinom, zapewnienie sprawiedliwego procesu, zniesienie tortur i kary śmierci. kara śmierci zniesiona R Z A M B I A
Organizacja społeczna zapewniająca ochronę i pomoc humanitarną ofiarom wojny Organizuje akcje obywatelskie – między innymi pisanie listów do rządów krajów w odniesieniu do wszystkich przestępstw U BOLIWIA M O Z A M B I K
ZIMBABWE
i przemocy. W jej skład wchodzą: łamiących prawa człowieka. kara śmierci zniesiona PARAGWAJ BOTSWANA MADAGASKAR
1) Międzynarodowy Komitet Czerwonego Krzyża z wyjątkiem szczególnych okoliczności (np. stan wojny) E A 1000+ NAMIBIA ESWATINI AUSTRALIA
kara śmierci zachowana,
Organizacja humanitarna powstała w 1863 roku, która początkowo niosła pomoc chociaż zniesiona w praktyce L Y N REP. PD. LESOTHO
rannym żołnierzom. stosowanie kary śmierci I T URUGWAJ AFRYKI
NOWA
Cele: pomoc humanitarna dla ofiar konfliktów; poszukiwanie zaginionych oraz Międzynarodowa Międzynarodowa organizacja pozarządo- E N ZELANDIA
pośrednictwo w wymianie jeńców wojennych, rannych, chorych osób cywilnych; Helsińska wa, powstała w 1982 roku na konferencji * obecnie w 17 z 50 stanów oraz w Dystrykcie Kolumbii H G
udział w przygotowaniu projektów konwencji dotyczących humanitarnego prawa Federacja Praw poświęconej przestrzeganiu praw człowie- i Portoryko nie stosuje się kary śmierci C R A
podczas konfliktów zbrojnych. Człowieka (IHF) ka. Zrzesza krajowe Komitety Helsińskie Falklandy 507+
2) Międzynarodowa Federacja Stowarzyszeń Czerwonego Krzyża i Czerwonego z ponad 20 państw. Celem IHF jest kon-
Półksiężyca trolowanie przestrzegania przez państwa Aktu Końcowego KBWE oraz wszystkich ▼ Wykonane wyroki kary śmierci (dane potwierdzone) w 2017 r.*
Organizacja założona 1919 roku jako Liga Stowarzyszeń Czerwonego Krzyża. innych aktów KBWE/OBWE w zakresie praw człowieka. Komitety opracowują ra-
Czerwony Półksiężyc – muzułmański odpowiednik Czerwonego Krzyża. Znany od porty dotyczące sytuacji w poszczególnych krajach, ich członkowie uczestniczą „+” liczba potwierdzonych egzekucji, prawdopodobnie było więcej
1876 roku, jest znakiem pomocy humanitarnej w krajach islamskich. w procesach sądowych, misjach specjalnych wysyłanych do państw naruszających * wg Amnesty International
3) narodowe stowarzyszenia Czerwonego Krzyża i Czerwonego Półksiężyca prawa człowieka, prowadzą działalność edukacyjną i informacyjną. 146
(m.in. PCK). W Izraelu działa organizacja humanitarna Czerwona Gwiazda Dawida 125+
o analogicznym charakterze.
Organizacja monitorująca przestrze-
Human Rights ganie praw człowieka utworzona
Watch w 1978 roku (pod nazwą Helsinki Watch)
Organizacja Narodów Zjednoczonych (ONZ) w celu monitorowania wywiązywania się 60+
Wysoki komisarz Narodów Zjednoczonych państw bloku sowieckiego z postanowień
do spraw praw człowieka Aktu Końcowego KBWE dotyczących przestrzegania praw człowieka; od 1988 roku 35+
działa pod obecną nazwą. Skupia się przede wszystkim na obronie wolności słowa 24 23
i przekonań, zwalczaniu cenzury, zapewnieniu oskarżonym prawa do uczciwego 15
Urząd powołany w 1993 roku z inicjatywy organizacji pozarządowych, głównie procesu i ewentualnego azylu, przeciwdziała zabójstwom politycznym, zapobiega- 8 7 6 5 4+ 4 4 3 2+ 2+ 1 0+ 0+
Human Rights Watch oraz Amnesty International podczas Światowej Konferencji niu torturom i arbitralnemu pozbawianiu wolności, ochronie praw kobiet i praw
Praw Człowieka w Wiedniu, w celu sprawniejszej koordynacji działań ONZ dziecka, zwalczaniu przekazywania broni reżimom i partyzantom naruszającym Chiny Iran Arabia Irak Pakistan Egipt Somalia Stany Jordania Singapur Kuwejt Malezja Japonia Sudan Bahrajn Białoruś Jemen Emiraty Arabskie Korea Północna Wietnam
w zakresie dotyczącym praw człowieka. prawa człowieka. Saudyjska Zjednoczone Bangladesz Afganistan Południowy Zjednoczone